HOLLANDA’DA KADIN FUTBOLU…
Bu aralar nerede ise her hafta Kadın Futbolu üzerine yazıyorum çünkü kadın futbolunun geleceğine inanıyorum.
Son 1,5 yıldır Amsterdam’da yaşadığımdan konunun içine epey dahil oldum. Johan Cruyff Institute kadın futbolunun geleceğine çok inanıyor. İngiltere kadın futbolunun öncü ülkelerinden… Yakında Chelsea, Manchester City takımlarını hepimiz ağzımız açık izleyeceğiz. Hazırlıklı olun derim.
Şimdi Hollanda’da Kadın Futbolu diyelim ve haftanın konusuna geçelim. Öncelikle gözümüzde hiç bir ülke futbolunu büyütmemiz lazım. Her ülke futbolu öyle ya da böyle benzer sıkıntıların içinden geçiyor. Son Avrupa Şampiyonu Hollanda’da çok zorlu süreçlerden geçti hatta halen geçmekte.
Hollanda Kadın Futbolunu seçmemdeki neden ülkede kadın futbolunun çok hızlı bir şekilde ilerlemesi ve ilerlemenin altında Milli Takım başarılarının olması. U19 takımlarına çok önem vermeleri ve önce başarıları bu takımları ile Avrupa’da elde etmeleri. Türkiye’miz için çıkarılacak çok dersler var Hollanda Kadın Futbolu yazımda…
Geçen yıl Hollanda’da Kadın Futbolunun 65. yılı kutlandı. Kadınlar ilk defa 1890’larda profesyonel olarak futbol oynamaya başlamışlar. Sparta Rotterdam kulübü 1896’da kendi kadın futbol takımını kurmaya bile çalışmış ancak Kraliyet Hollanda Futbol Federasyonu (KNVB – Koninklijke Nederlandse Voetbalbond) bunu yapmalarını yasaklamış.
Hollanda Kadın Futbol Federasyonu 1950’lerde kuruldu. 1955’de daha sonra KNVB tarafından yasaklanacak olan kadın futbol ligi de kuruldu. Kadın futbolu, UEFA’nın tüm üyelerin kadın futboluna yatırım yapması gerektiğini ilan ettiği 1970’lere kadar bölgesel olarak oynandı. Böylece, 1973’te KNVB Hoofdklasse’yi kurdu. Hoofdklasse, altı bölgesel şampiyon arasında oynanan bir playoff turnuvası idi. Turnuvanın galibi Hollanda şampiyonu sayılıyordu.
Kadın futbolunun popülaritesi 1990’larda arttı ve Hollanda’lı iyi oyuncuların profesyonel liglere sahip ülkelere gitmesini engelleme çabası ile KNVB, 2007’de Eredivisie Vrouwen’ı kurdu.
Eredivisie, 29 Ağustos 2007’de altı kulüp ile resmen açıldı. İlk sezonda yer alan takımlar ADO Den Haag, AZ, SC Heerenveen, FC Twente, FC Utrecht ve Willem II olarak kayıtlara geçti. 2010-2011 sezonunda, birkaç takım finansal nedenlerden dolayı bir sonraki sezona katılamayacağını açıkladı. Bir sonraki sezon olan 2011-2012 sezonu Eredivisie Vrouwen’in sonunu işaret etti ve KNVB, Belçika’lı meslektaşı KBVB ile kadın liglerini BeNe Ligi’nde birleştireceklerini duyurdular.
BeNe Ligi, iki ülkede kadın futbolunun kalitesini artırmayı amaçlayan Hollanda’lı ve Belçika’lı kadın futbol liglerini birleştiren kısa ömürlü bir lig oldu. Üçüncü sezonun (2014-2015) ardından, KNVB ile Hollanda kulüpleri arasında finansal katılım şartları konusunda bir anlaşmazlık nedeniyle BeNe ligi sonlandırıldı ve her ülke kendi yerel liglerine geri dönmüş oldu.
BeNe Ligi, sekiz Hollanda takımı ve sekiz Belçika takımından oluşuyordu. Her ülkeden sekiz takım öncelikle kendi ulusal liglerinde oynayacaktı. Belçika için “BeNe League Red” ve Hollanda için “BeNe League Orange” isimleri verilmişti. Her ligin ilk dördüncüsü BeNe ligi şampiyonunun belirleneceği 8’li takımdan oluşan “A” Grubu adı verilen bir grup oluşturuyorlardı. BeNe League Orange’da yer almış olan 8 Hollanda takımı ise Alkmaar, Excelsior Barendrecht, ADO Den Haag, PSV Eindhoven, FC Twente, PEC Zwolle, Achilles 29 ve Ajax idi.
KNVB, Nisan 2015’te Eredivisie Vrouwen’in aynı yıl BeNe liginden yedi Hollanda’lı kulübün katılımı ile yeniden başlayacağını duyurdu.
Eredivisie’de şu anda sekiz takım yer almaktadır. PSV, Ajax, FC Twente, SC Heerenveen, ADO Den Haag, VV Alkmaar, PEC Zwolle ve Excelsior Barendrecht. Lig oynanmakta ve 12. hafta itibari ile PSV Eindhoven 30 puan ile lider durumdadır.
Hollanda kadın takımı ilk uluslararası maçını 17 Nisan 1971’de Fransa’ya karşı oynadı. Maç kuzey Fransa’nın Hazebrouck kentinde oynandı ve Hollanda Fransa’ya 4-0 mağlup oldu.
Hollanda Kadın Milli Takımı 2009 Avrupa Şampiyonasına kadar büyük bir turnuvaya katılmaya hak kazanamadı.
2009 Avrupa Şampiyonasına katılım ise büyük ölçüde KNVB’nin kadın futboluna yaptığı yatırımların ve 2007’de Eredivisie Vrouwen’in kurulmasının bir sunucu olarak görülebilir.
2009 Avrupa Futbol Şampiyonasında Hollanda Kadın Milli Takımı yarı finalde uzatmalarda İngiltere’ye yenilerek kupaya veda etti. Üçüncülük maçı olmadığından Hollanda, Norveç ile birlikte kupayı üçüncü sırada tamamladı. Hollanda Kadın Milli Takımı Euro 2013’e hak kazandı ancak kupada grup aşamasını geçemediler. 2015 Kadınlar Dünya Kupasında ise ilk eleme maçını Japonya’ya kaybederek turnuvayı ancak 13. sırada bitirebildiler.
2017’de ise Hollanda Avrupa Şampiyonasına ev sahipliği yaptı ve “Orange Lionesses”ler (Turuncu Dişi Aslanlar) turnuvayı kazanarak çok büyük sükse yaptı. Hollanda çeyrek finalde İsveç’i 2-0, yarı finalde ise İngiltere’yi 3-0 yendi. İngiltere galibiyeti 2009 Avrupa şampiyonasının da bir rövanşı niteliğinde idi.
Finalde ise Danimarka’yı 4-2 yenerek, kupanın sahibi olmuş oldu. Lieke Martens Kadınlar Avrupa Şampiyonasının en iyi oyuncusu seçilirken, yine o yıl UEFA’nın düzenlediği Avrupa’nın en iyi oyuncusu ve FIFA’nın düzenlediği Dünyanın da en iyi oyuncusu seçildi.
Hollanda, eleme grubunda ikinci olup, playoff’ları geçerek 2019 Kadınlar Dünya Kupasında oynamaya zor da olsa hak kazandı.
2019 Dünya Kupasında ise Hollanda, Kanada, Kamerun ve Yeni Zelanda’dan oluşan grupta liderliği elde ederek eleme turlarına kalmayı başardı. Hollanda daha sonra Japonya’yı (2. Tur), İtalya’yı (Çeyrek Final) ve İsveç’i (Yarı Final) eleyerek Amerika Birleşik Devletleri ile finalde karşılaştı. Final karşılaşmasını 2-0 kaybeden Hollanda 2019 Kadınlar Dünya Kupası şampiyonasını 2.’lik ile bitirmiş oldu.
Sari Van Veenendal turnuvanın en iyi kalecisi olarak Altın Eldiven ödülünü kazandı. Ayrıca, Hollanda’nın Kamerun’a karşı 3-1’lik galibiyetinde Vivianne Miedema “Orange Lionesses”ler için 60. golünü attı.
Hollanda Kadın Milli Takımı, 2019 Kadınlar Dünya Kupası finalini kaybetmiş olabilir, ancak sahadaki performansları dünyanın her yerindeki futbol taraftarlarının yanı sıra ülkenin kalbini ele geçirmeyi başardı. “Orange Lionesses”ler , uluslararası sahnedeki sonuçları sayesinde, Hollanda’da kadın futbolunun profilini yükseltmeyi ve popülerliğini artırmayı başardılar.
Hollanda Kadın Milli Takımının yükselişi en iyi FIFA sıralamasında özetlenebilir. 2008 yılında, Hollanda 20. sırada yer alırken, Aralık 2020 itibari ile 4. sırada yer almaktadır.
U19 Hollanda Kadın Milli Takımının 2014’de Avrupa Şampiyonluğunu elde ettiğini ve 2016’da da yarı final oynadığını unutmamalıyız. Başarılar hep genç jenerasyonların oluşması ile elde edilir.
Yazımı son verirken, Hollanda’da Kadın Futbolunun rakamsal olarak hangi seviyede olduğuna dikkat çekmek isterim.
Şu anda KNVB’ye üye 2000 kulüpte farklı yaş gruplarında 200.000’e yakın kadın futbolcu bulunmaktadır. Yıllık büyüme oranı % 4’dür. Hollanda Kadın Futbolunun tek amacı vardır. Avrupa, Dünya ve Olimpiyat Şampiyonalarında sürdürülebilir başarıdır.
Türk Kadın Futboluna duyulacak ilgi Türk Kadın Milli Takımının elde edeceği başarılardan geçer. Türkiye Futbol Federasyonu Kadın Futboluna yatırımı “Milli” seviyede değerlendirmelidir. İlk önce U19’da elde edilecek başarılar gelecekteki başarıların sinyalcisi olacaktır.
Saygılarımla,
mail: halit.giray@abcspor.com
twitter: @halitselimgiray