Türk Futbolu Nasıl Kurtulur – 3 : Kulüp Yönetim Anlayışı
Süphesiz bir spor kulübünün nihai performansı üzerindeki en önemli etkenlerden birisi –belki de en önemlisi- yönetim kuruludur. İdeal bir yönetim kurulu profili (rol ve sorumluluklar çerçevesinde) var mıdır? Bu sadece spor kulüpleri için değil bütün orta ve büyük organizasyonlar için geçerlidir herhalde.
Bundan birkaç sene önce businessinsider internet sitesinde kısa bir makale okumuştum “Bir Yönetim Kurulunun Üç Fonksiyonu” adı altında. İlgilenenler (http://www.businessinsider.com/the-three-functions-of-a-management-team-2011-2) adresinden makalenin orijinalini bulabilirler. Bu yazıyı okuduğum günden beri istem dışı olarak bu çerçeveden bakmaya başladım yönetim olgusuna. Şimdi Türk futbolunda yönetimler ne durumda bu filteyle bir inceleyelim…
Bir yönetim kurulunun ilk fonksiyonu “başarı için ortam oluşturmak” olarak belirtiliyor. Bu tabir oldukça geniş bir kavram. Önce “başarı” sözcüğü tanımlanmalı. Varsayalım ki bu tanım yapılmış, ve “başarı = şampiyonluk” veya “başarı = Avrupa kupalarına katılmak” olarak belirlenmiş. O zaman tüm çabanı bu ortamı oluşturmaya harcaman lazım. Bizde ise “ortamı oluşturmak” kavramı sıklıkla “ortamı direkt olarak etkilemek” ile karıştırılıyor. Yani aslında yapman gereken zemini hazırlayıp işin geri kalanını görev tanımı gereği yapması gereken kişilere bırakırsınız. Siz hiç dünyanın en büyük firmalarında yönetim kurulu başkanının satış müdürüne gidip “bak şu bölge müdürü ile şunun yerini değiştir” dediğini duydunuz mu? Belki de oluyordur, bilmiyorum, ama bana olmaması gerekir gibi geliyor…
İkinci ana fonksiyon problemleri tespit edip büyümeden bertaraf etmek veya problemler daha oluşmadan önlemek. Burada kastedilen genel çerçevede önlem almak. Örnek vermek gerekirse, yönetim kurulunun “sağ kanattan gelen akınlarda çok açık veriyoruz, önlem alalım” demesi yerine teknik direktör –hatta daha ideali sportif direktör- ile görüşüp “kadroda takviye veya revizyon gerekiyorsa bunun için gerekli mali ve hukuki desteği sağlayabilirz” güvencesi vermesi gibi. Aslında kulüplerimizin bir kısmında bu organizasyonel yapı mevcut; CEO var, sportif direktör var ve teknik kadro tam. Problem bu kişilerin rollerinin gereğini yerine getirebilmesinde çünkü hiç biri yönetim kurlundan (aslında başkandan) bağımsız değil.
Örneğin teknik direktör defansif orta saha almak istiyor, nasıl yapacak? Sportif direktör ile konuşacak, o scout’ları organize edecek, bir taraftan CEO işin mali ve hukuki yönünü yönetecek, ortaya adaylar çıkacak, görüşülecek vs. vs. Pratikte nasıl? Başkan (veya yönetim kurulundan biri) teknik direktöre “bak falancasporda bi çocuk var, süpermiş, alalım mı?” diye soracak, o da teknik direktör şanslıysa. Bazı durumlarda futbolcu ile anlaşıldıktan sonra “al sana filancayı getirdik” deniyor…
Üç: Büyük fırsatlardan yararlanmak. İş hayatında bu pazardaki bir açığı, fiyatlandırmadaki bir fırsatı değerlendirmek olabilir. Futbolda ne? Aslında bunu becerebilmek için bir önceki yazıda bahsi geçen “uzun vadeli plan” yapabilme becerisi ve dirayeti gerekiyor. Yabancı kuralı mı değişecek? Demek ki senin transfer politikandan altyapı stratejine kadar herşeyin değişmesi gerekiyor. Hatta belki yerli teknik adam yerine veya yanına yabancı teknik kadro oluşturman lazım. Bu bir fırsat mı yoksa bir tehdit mi? Sınırların kalkmasını tehdit olarak gören ancak dar düşüncelidir. Herşeyden önce opsiyonların çoğalıyor ve kimse kafana silah dayamıyor. Hangi kulübün bu değişikliğe karşı bir stratejisi olduğunu duydunuz? Veya var deseler inanır mısınız?
Sonuç olarak aslında yönetimsel olarak elimizde malzeme var. Yapı hazır, ve teoride uygulanıyor. İşi pratiğe dökmek gerek. Ben kulüp yöneticisi olsam yabancı futbolcu yerine önce yabancı yönetici transfer eder ve kararlarını uygulamak için efor serfederim. Bugüne kadar tonla yabancı oyuncu transfer ettik, bir de yönetici transfer edelim, ne zararı var? Başkanları soyunma odasına inmekten, antrenman sahasına koşmaktan veya karda kışta gece yarısı stad inşaatına gitmekten kurtarırız en kötü… Adamcağızlar bunlarla uğraşmaktan kulüp yönetemiyorlar (!)
Yazarın diğer yazıları için tıklayın
mail : ertu.oner@abcspor.com
twitter : @ErtugrulOner
