Bu yazım 2020 yılının son yazısı olacak. Yılı Yunan futbolu ile bitirmek istiyorum.
Yalnız, 2021 yılının ilk haftasından itibaren futbolda farklı bir konuya eğileceğim. Bence çok önemli bir konu ve geleceği olduğunu düşünüyorum. Şimdiden, sürpriz olsun…
Evet, sözü uzatmadan Yunan Futboluna geçiyorum… Yunan futbolunu konuşurken göz önünde bulundurulması gereken çok şey vardır. Oyuna olan tutkuları, yetenekli oyuncuları, EURO 2004 başarısı ve mirası, belli başlı büyük takımları, ateşli taraftar grupları… Yunan ligi, Avrupa’da ilk 10’a girebilir mi? Girmesi için ne yapması gerekir?
UEFA’ya bağlı Liglerin değerlerine göre ilk 10 sıralaması: Premier League (İngiltere), LaLiga (İspanya), Serie A (İtalya), Bundesliga (Almanya), Ligue 1 (Fransa), Liga NOS (Portekiz), Premier Liga (Rusya), Eredivisie (Hollanda), Jupiler Pro League (Belçika) ve Süper Lig (Türkiye) şeklindedir.
Yunan ligini şu anda Olympiakos ve diğerleri şeklinde görebiliriz. En azından son dönemde bu şekle girmiştir. Buna en çok PAOK, AEK direnmeye çalıştı ama tam olarak başardıkları da söylenemez.
Olympiakos’un 45, Panathinaikos’un 20, AEK’nın 12, PAOK’un 3, Aris’in 3, AEL Larissa’nin ise sadece 1 şampiyonluğu vardır.
Yani Panathinaikos, AEK, PAOK, Aris ve AEL Larissa’nın şampiyonlukları toplamı 39’dur. Olympiakos’un şampiyonluk sayısı 45 kadar bile etmiyor.
Son 10 yılın 8’inde şampiyon olmuş bir Olympiakos’tan bahsediyoruz. Sadece son 3 yıl içinde şampiyonluklar AEK, PAOK ve Olympiakos arasında paylaşılabildi. Tabi Olympiakos’un bu kadar üstün olması ve şampiyonlukların sadece 6 takım içinde paylaşılıyor olması Yunan ligindeki rakabet sıkıntısını da gözler önüne sermektedir. Şu anda da şampiyonluk yarışı 4 takım arasında devam etmektedir (Olympiakos, PAOK, AEK, Aris).
UEFA Şampiyonlar Liginde Olympiakos, Manchester City, Porto ve Marsilya’nın olduğu zorlu bir grupta grubu 3. olarak tamamladı. UEFA Avrupa Liginde PSV Eindhoven ile eşleşti. Ben şansları eşit görüyorum.
UEFA Avrupa liginde PAOK, Granada, PSV ve Omonia’nın bulunduğu grupta grubu 3. olarak tamamladı ve Avrupa’ya veda etti.
AEK ise, Leicester City, Braga ve Zorya’nın bulunduğu grupta sonuncu oldu ve o da Avrupa’ya veda etti. Son yıllarda, Yunan takımlarının Avrupa sahnesindeki başarısızlıkları ülkede büyük moral bozukluklarına sebebiyet vermektedir.
Unutmayalım ki, 2003-2004 sezonunda Yunan liginde ligi 1. ve 2. sırada bitiren takımlar UEFA Şampiyonlar ligi gruplarına direkt katılma hakkı kazanıyorlardı. 3. bitiren ise yine UEFA Şampiyonlar ligi ön eleme maçlarına 3. turdan katılıyordu.
Bu, Yunan milli takımının Portekiz’deki EURO 2004’teki şampiyonluk başarısı ile aynı zamana denk geldiğinden, Yunan futbolunun “Altın Çağı” olarak düşünülebilir.
Yunan kulüplerinin Avrupa’da çok başarısız olduğu kesinlikle söylenemez.
Panathinaikos Şampiyon Kulüpler Kupası’nda, 1971’de Ajax’a karşı final oynadı, 1985’de Liverpool’a karşı ve 1996’da Ajax’a karşı yarı final oynadı, 2002’de ise Barcelona’ya karşı çeyrek final oynadı.
Yine Şampiyon Kulüpler Kupası’nda, 1999’da Olympiakos Juventus’a karşı, 1969’da AEK ise Spartak Trnava’ya karşı çeyrek final oynadı.
UEFA Kupasında ise, 1977’de AEK Juventus’a karşı yarı final oynarken, Panathinaikos 1988’de Club Brugge’a karşı ve 2003’de Porto’ya karşı çeyrek final oynadı.
Şu anda yürürlükte olmayan UEFA Kupa Galipleri Kupası’nda ise AEK 1997’de PSG’ye karşı, 1998’de Lokomotif Moskova’ya karşı, PAOK 1974’de Milan’a karşı, AEL Larissa 1985’de Dinamo Moskova’ya karşı, Olympiakos 1993’de Atletico Madrid’e karşı ve Panionios da 1999’da Lazio’ya karşı çeyrek final oynadı.
**Yunan takımlarından bu kadar başarı beklemiyordunuz değil mi?
Ancak, lig ve federasyon içindeki iç çatışmalar ve sürekli güç mücadeleri nedeniyle bu başarılar sürdürülemedi. Daha doğrusu bu başarılardan faydalanılamadı. Bir çok kulüp, transfer piyasasında, beklediklerini geri alamadıkları riskli hamleler yaptı. Tüm Yunan piyasalarını etkileyen finansal kriz, bir çok kulübü ayakta kalma mücadelesine mahkum etti. Bunun sonucu Yunan kulüpleri sıradanlaşmaya başladı. Özellikle son dönemde, Avrupa’nın sıradan takımlarına ön eleme turlarında elenmeye başladılar.
Bazı kulüpler fanatik taraftar gruplarını besleyerek stadyum içindeki şiddeti körüklediler. Stadyumlarda şiddet günden güne arttı, silahlara, havayi fişeklere, ırkçılığa, homofobiye, tribünlerden hakemlere atılan yaralayıcı maddelere, tehdit edici anonslara, cinsiyet içerikli sloganlara artık lig maçlarda sık rastlanmaya başlandı. Yani Yunan futbolu kaosun içine sürüklendi. Deplasman takımlarının rakiplerinin sahasına gitmesine izin verilmediği bir noktaya ulaşıldı. Bize çok benzer değil mi?
Tüm bu olumsuzluklar Yunan milli takımının aldığı başarısız sonuçlar olarak ortaya çıktı. Milli takım içinde bile kulüp taraftarlığına soyunan futbolcular oldu. Brezilya’da düzenlenen 2014 Dünya Kupası’nda PAOK’lu Tzavellas ile Olympiakos’lu Maniatis’in küs oldukları bile dedikoduların arasındadır. (Kaderin cilvesi diyelim her iki futbolcu da Alanyaspor’da birlikte oynadılar).
Son dönemde ciddi değişimlerin olduğu söylenemez ancak yine de AEK, PAOK ve Panathinaikos gibi kulüpler finansal açıdan biraz daha düzeldiler. Atromitos, Asteras Tripolis ve Panionios gibi kulüpler de ekonomik krizden ancak kurtulabildiler ve ligde rekabeti yükseltebilecek seviyeye gelmeye başladılar.
AEK, “Nikos Goumas” Stadyumunun yerine “Hagia Sophia” stadyumunu yaptırmaktadır. 30 Mart 2020 tarihi itibari ile 3. ve 4 fazlar başlatıldı. 30 Eylül 2021 gibi tamamlanması bekleniliyor.
Larissa’nın “AEL FC Arena” stadyumu da yenilendi. PAOK’un kullanımında olan “Toumba”Stadyumu ve Panathinaikos’un kullanımında olacak olan “Panathinaikos F.C. New Stadium” da revizyon ve inşa halindedir.
Ülkede halen kısmen süren ekonomik kriz yüzünden Yunan futbolcular yurt dışında oynamayı tercih etmeye başladılar. Halen milli takım kadrosunda bulunan Vlachodimos (Benfica), Barkas (Celtic), Chatzidiakos (AZ Alkmaar), Tzavellas (Alanyaspor), Lampropoulos (Bochum), Tsimikas (Liverpool), Kyriakopoulos (Sassuolo), Lykogiannis (Cagliari), Rota (Fortuna Sittard), Siopis (Alanyaspor), Zeca (Kopenhag), Pelkas (Fenerbahçe), Limnios (Köln), Bakasetas (Alanyaspor), Pavlidis (Willem II), Koulouris (Toulouse), Giakoumakis (Venlo) oynuyor.
Tarih boyunca en ünlü Yunan futbolcular olarak, Vasilis Hatzipanagis’i, Giorgos Karagounis’i, Kostas Manolas’ı, Sokratis Papastathopoulos’u, Theodoros Zagorakis’i, Minis Domazos’u, Vassilios Tsiartas’ı, Antonios Nikopolidis’i, Georgios Samaras’ı ve Dimitris Saravakos’u sayabiliriz.
Ülkemizde Samsunspor, Akhisar Belediye, Konyaspor, Eskişehirspor ve Sivasspor formalarını giymiş olan ve Süper Lig’de 84 maçta 50 gol atan Gekas’ı anmadan olmaz. Kendisi tam bir gol makinesi idi. Türkiye’de oynadığı her takımda çok başarılı oldu ve Yunan futbolunu ülkemizde çok iyi temsil etti.
Bir dönem Galatasaray’da forma giymiş olan Konstantinos Mitroglou ise bekleneni bir türlü verememişti. Galatasaray’a büyük umutlarla gelmiş, sadece 7 maçta görev yapıp, 1 gol atabilmişti.
2004 Avrupa Futbol Şampiyonasını kazanmış, 2012 Avrupa Futbol Şampiyonası’nda ise çeyrek finale kalmış Yunanistan’ın bundan sonraki hedefi 2022 Dünya Kupası ve 2024 Avrupa Şampiyonası olacaktır.
2021 yılın küresel sağlık ve mutluluk getirmesi dileği ile…
Saygılarımla,
mail: halit.giray@abcspor.com
twitter: @halitselimgiray