İSVİÇRE FUTBOLU…
EURO 2020 Avrupa Futbol Şampiyonasının üzerinden yaklaşık 2,5 ay geçmesine rağmen turnuvada beni en çok etkileyen takımlarında başında İsviçre gelmişti. O yüzden bu yazımda İsviçre futbolunu enine boyuna incelemek istedim.
İsviçre futbolunun geçmişine bakacak olursak, FIFA Dünya Kupasında 1934, 1938 ve 1954’de çeyrek final oynadığını görüyoruz. 1970-1990 yılları arasında ise elemeleri dahi geçemeyen bir İsviçre var karşımızda. 1994 Dünya Kupası ile birlikte 2006, 2010, 2014, 2018 dünya kupalarına katılmalarına rağmen şimdiye kadarki en büyük başarıları ise son 16 olmuştur. Avrupa Futbol şampiyonalarında ise 1960-1992 yılları arasında elemeleri geçip, Avrupa Şampiyonalarına katılma başarısını bile gösterememişlerdir. 1996 Avrupa Şampiyonasından itibaren (2000 ve 2012 hariç) her Avrupa Futbol Şampiyonasına katılma başarısını gösterirken 2020 Avrupa Şampiyonası dışında ya 1. turlarda ya da son 16’da elenmişlerdir. EURO 2020’de ise çeyrek final oynayarak tüm futbolseverleri şaşırttılar.
Aslında mesele çeyrek final oynamakta değildi. Neticede kısmen kendilerine göre zayıf ya da benzer güçteki takımlarla grup elemelerinde ya da son 16’da oynayarak da çeyrek finale gelebilirlerdi. Tıpkı Ukrayna gibi.. Ama EURO 2020’de İsviçre’nin çeyrek finale yükselişi ve çeyrek final mücadelesi böyle sıradan bir durum olmadı. Gruplarında önce Galler ile 1-1 ile berabere kaldılar. Ardından kupanın sahibi olacak İtalya’ya 3-0 yenilmelerine rağmen bizi 3-1 yenerek son 16’ya kaldılar. Son 16’da normal süresi ve uzatmaları 3-3 biten maçta penaltılar ile Fransa’yı 5-4 yenerek tüm dikkatleri üzerlerinde topladılar.
Çeyrek finalde ise bu sefer başka bir dev karşılarında idi. İspanya. Normal süresi ve uzatmaları 1-1 biten maçta penaltılar ile İspanya’ya 3-1 yenilerek kupaya veda ettiler. Oynadıkları futbol tüm futbol otoriteleri tarafından beğeni ile karşılandı.
Peki, nasıl oldu da İsviçre milli takımı Avrupa’nın önemli takımlarına karşı oyundan hiç kopmayarak başabaş oynama başarısına ulaşabildi?
İsviçre milli takımı Balkan, Afrika ve Latin Amerika kökenli futbolculardan oluşmaktadır. Çok uluslu bir takım olduğunu söylersek, yanlış olmaz. Teknik direktörleri EURO 2020 şampiyonasının sonuna kadar Bosna Hersek asıllı Vladimir Petkoviç idi. Ülkemizde kısa bir süre de olsa Samsunspor’u çalıştıran Petkoviç Young Boys ve Lazio’daki başarılı deneyimlerinden sonra 7 yıl süre ile İsviçre milli takımını çalıştırmıştı. Petkoviç 28 Temmuz 2021’de Bordeaux’a imza attı. Şimdi Fransız ekibinin başarısı için ter döküyor.
Şu anda İsviçre Milli takımının teknik direktörlüğünü ise bir dönem Galatasaray’da da forma giyen Hakan Yakın yapıyor. İsviçre milli takımında etnik çeşitlilik bir sorun olmaktan çok bir güç olarak değerlendirilmiştir. Xhaka ve Shaqiri’nin savaşçılığı, Sommer ve Freuler’in sakin yapısı, Embolo ve Akanji’nin patlayıcı gücü ile dengeli bir milli takım haline gelmişlerdir.
İsviçre saati gibi çalışan milli takımın mimarının Saraybosna doğumlu Hırvat kökenli Petkoviç olduğunu söylersek yanlış olmaz. Petkoviç, 1987’de İsviçre’ye göç etmiştir. Hiç bir zaman büyük bir futbolcu olamamıştır ancak bir teknik direktör olarak ciddi başarıları söz konusudur. İsviçre futbolu için çok önemli bir isimdir.
Takımın lideri Xhaka, Basel, Borussia Mönchengladbach’da uzun süre forma giydikten sonra 2016’da Arsenal’e katılmıştır. Halen Arsenal’de forma giymektedir. Kosovalı Arnavut bir ailenin çocuğu olan Xhaka ise İsviçre milli takımında 98 kez oynamıştır. Takım arkadaşı Shaqiri de eski Yugoslavya’da doğmasına rağmen Kosovalı’dır. Futbol oyun tarzı biraz dağınık gözükse de gole çok yatkın olan yetenekli bir futbolcudur. Bayern Münih, Inter, Stoke City ve Liverpool’dan sonra şu anda Lyon’da forma giymektedir. İkili, son Dünya Kupası’nda Sırbistan’a karşı attığı gollerle Arnavut bayrağındaki çift başlı kartalı elleriyle göstererek köklerine bağlı olduklarını ima etmişlerdir. FIFA bundan dolayı kendilerine para cezası vermiştir.
Takımın en skorer ismi, Bosnalı Seferoviç ise Fiorentina, Real Sociedad ve Eintracht Franfurt’ta oynadıktan sonra Benfica’da forma giymektedir. Geçen sezon Portekiz liginde de 22 gol kaydetmiştir. Makedonya doğumlu Arnavut Admir Mehmedi de Balkan kökenlidir.
Önemli bir orta saha oyuncusu olan Pajtim Kasami’nin kökeni Arnavutluk ve Makedonya’dır. Fransızlara karşı beraberlik golünü atan Gavranoviç ise Hırvat kökenlidir.
Bosna Hersek asıllı 19 yaşındaki Beçir Ömeragiç ise İsviçre milli takımımın gelecekteki yıldız adaylarındandır. İsviçre milli takımında Latin kökenli bir çok futbolcu da ter dökmektedir. En göze çarpanı, Lloris’e karşı başarısız olmasına rağmen takımın penaltıcısı Ricardo Rodriguez’dir. İspanyol bir baba ve Şilili bir anneye sahip olan Rodriguez, son on yıldır İsviçre takımının demirbaşıdır. Beş yıl Wolfsburg’da oynadıktan sonra, Milan’a imza atmıştır. Şu anda Torino’da futbol hayatına devam etmektedir.
İspanyol bir ailenin oğlu olan Loris Benito, Benfica ve Young Boys’da oynadıktan sonra Bordeaux’da futbol hayatına devam etmiştir. Ruben Vargas’ın babası Dominikli ve annesi İsviçrelidir. 23 yaşındaki futbolcu gelecek için umut vaat etmektedir. Fransa’ya karşı ikinci yarıdaki mükemmel futbolu ile Augsburg’un iki sezon önce neden Vargas’ı transfer ettiğini futbolseverlere göstermiştir.
Almanya’nın Mainz takımında oynayan orta saha oyuncusu Edimilson Fernandes de Portekiz ve Cape Verde asıllı’dır. Young Boys takımında forma giyen Ulisses Garcia da Cape Verde asıllıdır.
İsviçre milli takımının Afrika kökenli en önemli temsilcilerinden bir tanesi de Kamerun doğumlu forvet Breel Embolo’dur. 2016’dan beri Almanya’da ter döken forvet, önce Schalke’de şimdi de Borussia Mönchengladbach için oynamaktadır. 24 yaşındaki Kamerun asıllı futbolcu 48 kez milli olmuştur.
İsviçre milli takımının savunmasının bel kemiği olan Akanji’nin babası Nijerya olup, Borussia Dortmund’da oynamaktadır. Sudanlı bir baba ve Kongolu bir annenin oğlu olan Denis Zakaria Mönchengladbach’da oynamaktadır.
Babası Fransız, annesi Kongolu olan Mbabu Wolfsburg’da oynaktadır. Djibril Sow Senegalli, kaleci Mvogo Kamerunlu ve Nice’in sağ beki Jordan Lotomba Angolalı’dır. Kaleci Sommer ve Nico Elvedi de Mönchengladbach’da oynayan İsviçre asıllı futbolculardır. Atalanta’dan Frueler, AEK’dan Steven Zuber, Young Boys’dan Christian Fassnacht, Newcastle’dan Fabian Schar, Mainz 05’den Silvan Widmer önemli İsviçre kökenli oyuncularıdır.
Dünya Kupası grup elemelerinde İtalya, Kuzey İrlanda, Bulgaristan ve Litvanya’nın bulunduğu C Grubunda İsviçre oynadığı 4 maçta 2 galibiyet ve 2 beraberlik ile ikinci durumdadır. Öyle tahmin ediyorum ki, İsviçre önümüzdeki dünya kupasına katılacak ve Katar’da düzenlenecek Dünya Kupası’nda yine güzel futbolu ile alkış toplayacaktır. Bu sefer çeyrek final ve üzerini hedefleyeceklerini tahmin ediyorum.
Saygılarımla,
mail: halit.giray@abcspor.com
twitter: @halitselimgiray
