Satranç fiziksel bir güç gerektirmediğinden, “erkekler ve kadınlar neden ayrı kategorilerde yarışıyor” sorusu hep sorulur.
Aslında yanlış bilinen bu tanının doğrusu; satrançta kadın ve erkek şampiyonaları ayrı değil, iki kategori olduğudur.
1- Open, yani açık kategori. Burada cinsiyet ayrımı yoktur. Hem kadınlar hem erkekler bu kategoride mücadele edebilir. Puanlama sistemi aynıdır. eşleşmeler cinsiyet farketmeksizin yapılır.
2- Women, kadınlar kategorisi. Burada erkekler mücadele edemez. Yalnızca kadın sporcular katılabilir. Puanlama sistemi de Open ile aynıdır.
Aslında 2 ayrı kategorinin nedeni basit; farklı oyun güçlerinde oynuyorlar. Elo puanı; kadınların en iyileri 2500-2600 bandında iken, en iyi erkekler 2700-2800’lere çıkıyor.
Ve 2500-2600 elo bandında oynayan kadınların sayısı çok az ama rakam daha yüksek olmasına rağmen, 2700-2800 bandında oynayan erkek sayısı bir hayli fazla..
Bunu biraz daha açarsak; hızlı satrançta da çok gerideler zira aptal değiller yanlış anlaşılmasın, sadece erkeğe göre daha yavaşlar.
Ağır partide de gerideler çünkü zamana yayıldıkça oluşan psikolojik baskıya karşı erkekler kadar dayanıklı değiller.
Bilimsel bir gerçek ki; bu sporda kas hafızası, el becerisi gibi değişkenler yok ama direkt nöron gücü belirliyor yani işlemcileri daha yavaş özetle..
Elo Sistemi; oynanan turnuvaya, turnuva temposuna, oyuncunun yaşına, mevcut ELO puanına göre değişim gösteren ve adil bir hesaplama için kullanılan özel bir değerdir.
Bulan ve hayatımıza yerleştiren kişi de Birleşik Devletler Satranç Federasyonu’nun kurucusu olan Prof. Arpad Elo..
Satranca ayrı bir çağ açan rahmetli profesörün, bu spora kattığı önemli değerlerden birisi olan hesaplama tekniği, oyuncuların adil bir puantaj sistemi ile sıralanmasında büyük rol oynamakta…
Üstelik bu formül sistemi 1950’den beri de hayatımızda…
Yani 2800 puan alan bir erkek kadınlarla yarışırsa, büyük olasılık 1 numara olur!..
Peki 2700 elo puanını geçebilen kadın var mı sorusuna da; Judit Pulgar hariç yok diye cevaplayabiliriz.
İşin ilginci tarihin en genç grandmaster’larından biri ünvanını kazanan (21 yaşındayken) Polgar, kariyerinde Kasparov ve Carlseen gibi 2 ustaların ustasını da yenmişti. Yine de hiçbir zaman Dünya Şampiyonluğu kazanamadı.
