Amerika’da 200 milyon, dünya genelinde de 1 milyardan fazla insanı televizyon karşısına kilitleyecek, reklamlarının 30 saniyesine 5 milyon dolardan fazla ödenen, Kuzey Amerika halkı için öncesi, içi, devre arası şovu ve sonrası ile tek kelimeyle bir maçtan çok daha fazlası, ritüel kelimesinin çok daha doğru kaçacağı dev randevunun 53.sündeyiz.
Sportif anlamda en büyük görsel şölenin başlama vuruşu öncesi bu seneki Milli Marşı söyleyecek celebrity, 7 Grammy ödüllü “Empress of Soul” lakaplı Gladys Knight, devre arası şovunda sahne alacak grup ise, iki ünlü rapçi Travis Scott ve Big Boi eşliğinde, Maroon 5…
Georgia eyaletinin Atlanta kentindeki Mercedes Benz Stadyumu’nda dev finalin 3 Şubatı 4 Şubata bağlayan gece T.S.İ. 02.30’da çalacak başlama düdüğünde sahne alacak aktörler ise Patriots ve Rams.
*** LOS ANGELES-BOSTON’A KARŞI
Her sporda başa güreşen kaliteli franchise’ları ve rating güçleri ile Los Angeles-Boston rekabeti dendiğinde akla ilk olarak Lakers-Celtics geliyor belki ama Super Bowl için de çok güzel bir ayrıntı bu..
Daha yeni 2018 MLB finalinde LA Dodgers- Boston Red Sox kapışmasına şahit olmuştuk ama bu (play-off turlarında evet) iki dev spor şehrini Super Bowl tarihinde ilk kez göreceğiz.
Bu arada eklemezsek olmaz; Rams’in (St Louis iken) en son SB oynadığı 3 Şubat 2002 tarihinde rakip Tom Brady’li New England Patriots idi (aradan 17 sene geçti ama hala o var) ve bir diğer bir ilginç istatistik de Rams’ın son SB kazandığı yerin Atlanta olması (2000 yılında Tennessee Titans maçı 23-16).
*** REKORU KİM KIRACAK?
Bu arada Pats kazanırsa Brady, Broncos-Peyton Manning’in en yaşlı kazanan (39 yaş) QB rekorunu kıracak, Rams kazanırsa da Sean McVay. Stellers-Mike Tomlin’in (36 yaş) kazanan en genç koç ünvanını ele geçirecek.
*** TOTEM-BEYAZ FORMA UĞURU
Los Angeles ekibi, maçta sarı-mavi throwback formasını giyerken, New England Patriots ise beyaz deplasman forması ile sahada yer alacak.
İster batıl inanç ister şans deyin, ister totem-uğura inanın ama gerçek şu ki; NFL’in yakın tarihi incelediğimizde beyaz forma giyen takımların Super Bowl’da son 14 sezonda tam 12 kez şampiyonluğuna ulaştığı..
Bu dönem içerisinde sadece 2 fire: Pittsburgh Steelers (XLV-45) ve New England Patriots (LII-52) olmuştu.
Hatta “beyaz giyen kazanır” totemine bir örnek daha.. Tarihinde daha önce koyu renk forma ile çıktığı 4 finali de kaybeden Denver Broncos, Super Bowl 50’de giydiği beyaz formayla Carolina Panthers’i devirerek 5.sinde şeytanın bacağını kırmayı başarmıştı.
*** DENEYİM-GENÇLİĞE KARŞI
Bir köşede Brady’li Patriots, diğer köşede genç kadrosu ile Rams. NFL’in seveni kadar düşmanı olan, özellikle 21.yüzyıl sonrası en popüler Franchise’i New England Patriots takımının oyun kurucusu Tom Brady ve takımın koçu Bill Belichick son 18 sezonda 9’ncu, üst üste üçüncü, son 5 sezonda da 4. kez Super Bowl oynayacaklar.
İkili 5 kez SB kazanma başarısı gösterirken Tom Brady bunun yanına tam 4 kez “En Değerli Oyuncu” ödülünü eklemişti.
Bir nevi deneyim gençliğe karşı.. Los Angeles Rams takımında daha önce Super Bowl arenasında yer almış sadece 4 isim var (Patriots’da bu rakam 38!) ve takımın koçu Sean McVay 24 Ocak’ta daha yeni 33’ünden gün alırken, QB’i Jared Goff da 24 yaşında.
Daha da açarsak; Belichick-Brady ikilisinin ilk SB kazandıkları sene olan 2001’de Rams koçu Sean McVay taze 16, QB Jared Goff ise sadece 7 yaşındaydı!
*** QUARTERBACK’LER
NFL dünyasının mevkii anlamında amiral gemisi QB pozisyonunda, önce Tom Brady’den başlayalım.. Yıldız ötesi “12 Numara” 41 yaşına rağmen, el ve göz mekaniği programlanmış bir robotu andıran, bu atışları onunla özdeşleşmiş ayak hareketleri ile 2-3 adım geri çekilerek “dropback” yaptığı için de, yakalanması çok zor bir hal alan 5 Şampiyonluk yüzüğüne sahip büyük usta..
O’nun için “artık düşüşü başladı” cümlesini belki son 3-4 senede 100’lerce kez onlarca yorumcu tarafından duyduk ama ne şans ki; Golden Boy bir kez daha Super Bowl arenasında!.
Brady’yi Rams nasıl pasifize edecek merak içindeyim çünkü sadece öndeki 4 kişiyle 60 dakika boyunca yorulmadan! (hele de ana hücum felsefesi insanüstü QB’lerini korumak üzerine kurulu) Pats’e uygulayabilmek hiç de kolay değil..
“Neden sadece 4 kişi ile, Blitz yapsalar ya” sorusuna cevap da çok basit; Blitz halinde QB’in üzerine koşacak ekstra 1 kişi, hücumda Brady için ekstra 1 boş adam demek ve Golden Boy’un bu boşluğu görmesinin sadece birkaç salise alacağı hepimizin malumu..
Tabii ki asıl onu o yapan, son dakikalar topun el yaktığı, ayakların titrediği zamanlar.. Brady’li Patts’in oynadığı tüm Super Bowl’ların ilk çeyreklerinde sıfır TD çekip (hatta geçen seneki finale kadar sıfır sayı), maçın üçüncü ve son çeyreklerinde momentumu ele geçirmesindeki en önemli nedeni de “kader ve şanstan çok” net olarak bu!
Aslında Goff’u da yabana atmamak lazım. Yoldan geçerken şansa SB arenasına düşmüş bir QB değil.. Yıldız olacak teşhisi ile 2016’da ilk sıradan Draft edilmiş (mesela Brady 2000 Draft’ında şaka değil! 6.tur 199.sıradan seçilmişti) ve önceki 2 senede de Pro Bowl başarısı gösteren birinden bahsediyoruz ama “tabii ki yaşın da alakası var ” popülarite ve saygı anlamında meslektaşlarının gölgesinde kaldı sanki bugüne dek..
Tarih boyunca seçtiği QB’lerden istediği verimi almayı bir türlü başaramayan Rams, Jared Goff’u ilk sıradan seçebilmek için Tennessee Titans’a ilk 2 senenin ilk tur seçim hakkı yanında, 2.senenin üçüncü tur seçim hakkını feda etmişti.
JG’un güçlü fiziği ve saha görüşü önemli artıları belki ama koşu oyunu ile denge kuramayıp tüm iş pasa ve ona kalıp yani özetle doğal hedef haline gelince, karar aşamasında arafta kalıp paniğe kapılabiliyor.
Fazla uzatmadan; Bay Area çıkışlı iki QB’den (Goff kuzey, Brady güney SF), istatiksel anlamda sadece faal QB’ler içinde değil, tüm tarihin en iyisi Brady’nin, gerek tecrübesi gerek kalitesi ile “tek artısı başarıya açlık gibi gözüken” Goff’un “1 hatta 2 adım önünde olduğu” yorumu herhalde herkesin ortak fikridir.
*** EN ÖNEMLİ EKSİK
Rams’ın Seattle Seahawks’i 36-31 yendiği, normal sezonun 10.hafta karşılaşmasında çapraz bağları yırtılıp sezonu kapatan Cooper Kupp en önemli eksikleri..
Onsuz büyük finale kadar geldiler diye düşünülebilir belki ama sadece bu yıl değil, önceki sezonda da genç QB Jared Goff’un favori hedeflerinden biri olan yıldız wide receiver, bu sezon sakatlanana dek 40 pas yakalamış ve 556 yard, 6 touchdown ile oynuyordu.
*** EN ÖNEMLİ EŞLEŞME
Rams’ın defensive tackle’i Aaron Donald (20+ sack istatistiği ile) bence sadece kendi takımı değil, tüm lig hatta doğal olarak da dünyanın mevkiindeki en iyi oyuncusu.
Donald sadece QB savunması değil aynı zamanda running back’lerin de hayatını kabusan çeviren bir yıldız ve bence Rams savunmasının olmazsa olmazı!
O’nu Brady’den ne kadar uzaklaştırıp uzaklaştıramadıkları belki de kazananı belirleyecek en önemli faktör olacak.
İşin güzel yanı; Brady’nin önündeki koruma kalkanları solda Joe Thuney, merkezde David Andrews ve sağda Shaq Mason da oldukça başarılı bir üçlü ve benim bu geceden en merakla beklediğim eşleşme burası.
Bu arada Donald’ın gölgesinde kayboluyor gibi gözükse de, Rams’deki bir diğer devasal yıldız Ndamukong Suh da maçın x faktörlerinden..
*** OYUN FORMATLARI ve COACH’LAR
Los Angeles Rams takımının 32 yaşındaki koçu Sean McVay Super Bowl’un en genç koçu olarak sahaya çıkarak tarih yazacak belki ama Rams belli bir oyun formatı olan bir ekip ve Bill Belichick gibi “her rakibe göre ayrı hatta maç içinde bile değişen planları ile” 1001 manevra kabiliyetine sahip, şapkadan tavşan çıkartabilen kurt bir coach değil.
Yine de Pats’in çok dikkat etmesi lazım çünkü sezona 8-0 ile fırtına gibi giren QB Jared Goff, üst üste kaybettikleri 14 ve 15.haftalarda (özellikle 6 sayıda kaldıkları Bears maçında 0 (sıfır) touchdown ve 4 interception yapınca) rakipler genç QB ve Rams setlerinin bug’ını buldu, onları yine yeni bir play-off serisinde erken veda bekliyor diye düşünüyorlardı ama bu yorumları buruşturup çöpe attırmayı başardılar.
Pats nasıl kazanırın ana maddesi de; hücum takımlarını sahada uzun süre tutmadan seri şekilde sayı üreten oyun formatlarında 4-5 ayrı silah var gibi gözükse de asıl ana mekanizma Todd Gurley. Goff ile onun pas bağlantısını pasifize etmeleri Rams’ın atardamarını kesmek anlamına geliyor bence..
Bu sezon Gurley’nin maç başına 22.5 topla buluşma istatistiğinin yanında, Pats açısından asıl korkutucu olanı, bunu 15+ yaptığı her maçta kazanmış olmaları (11-0).
*** EKSİK HALKALAR
Rams sezon boyunca çare bulamadıkları derin pas savunmasında çok kötü hatta değil sadece Super Bowl tartısında, tüm NFL genelinde bile en kötülerden biri.
Rams ayrıca ligin en kötü koşu savunmalarından birine sahipti, -ti diyerek açık kapı bırakıyorum çünkü play-off ilk turundaki Cowboys maçında yıldız RB’si Elliott’i çok net şekilde durdurmayı başarmışlardı (20 denemede sadece 47 yarda).
Bu sezon değişik bir kimliğe bürünen Pats koşu odaklı bir takıma dönüşmüş durumda. Buna onlarla özdeşleşmiş kısa ve orta mesafeli pas kalitesi, topu ne zaman nereye ve kime atacağı tahmini çok zor Brady faktörünün de eklenmesi Pazar gecesi Rams için çok büyük başağrısı..
Pats’e gelirsek.. Kusursuz olmasa da herşeyi en azından belli bir seviyede yapabilen bir takım ve belki de kara delikleri diyebileceğim tek şey; pas hücumunda özellikle derin toplarda yaşadıkları sıkıntı.
*** X FAKTÖRLER
Brandin Cooks.. 25 yaşındaki wide receiver geçen sene Patriots ile Super Bowl oynamıştı. Fakat maç içinde basına aldığı darbeden dolayı devam edememişti. Bu sene Rams ile tekrar Super Bowl’da mücadele edecek olan Cooks için rakibin Patriots olması ayrı bir önem taşıdığı aşikar.
Ele avuca sığmaz dinamik ikili Running Back’ler Todd Gurley ve C.J. Anderson ile bir diğer Wide Receiver Woods da Rams adına çok önemli silahlar ama zaten kurgusu 3 aşağı 5 yukarı belli hücum setlerinde, onun tutacağı extra toplar ve yapacağı koşu mesafesi Los Angeles ekibinin burdan zaferle ayrılıp ayrılamamasındaki en önemli etkenlerden..
Sony Michel.. Pats’in hem taktiksel hem de hücum silahı anlamında birçok silahı var ama play-off 2 maçına tam 6 TD sıkıştıran çaylak Running Back spot ışıklarını üzerine çeviren isim oldu.
SB’da da son 2 maça benzer bir performans gösterirse Pats’in zaten “bence” %51 olan kazanma şansı çok daha artacaktır.
*** KICKER’LAR
Aslında bu mevkiye hiç girmeyecektim ama değinmeden edemedim. 34 yaşında, kariyerinde 2 şampiyonluk bulunan tercübeli kicker Gostkowski’nin kalitesi zaten hepimizin malumu ama asıl üstünde durulması gereken kişi, sol ayağında bir problem olsa da SB gecesine yetişeceği düşünülen Greg Zuerlein.
Konferans Finalinde hem normal sürenin sonunda hem de uzatmalarda attığı field goal’lerle maça damgasını vuran ve özellikle uzatmalarda 57 yarddan 2 direk arasını bulmayı başararak fişi çeken “Greg The Leg” lakaplı 31 yaşındaki kicker’in o şahane vuruşu olmasa, belki de şu an bu satırlarda Rams değil Saints analizi yapıyor olacaktık.
*** KİM KAZANIR?
Otoritelerce maçın net bir favorisi yok ki bence de öyle.. Kazananın son çeyrekte belli olacağı, toplamda en az 45-50’leri bulacak bir seyir bekliyor gibi bizleri..
Yakın zamanı ele alırsak; maç içi çok anormal şeyler olmazsa hatta olsa bile! kimse bu Super Bowl’dan, 2 Şubat 2014’te 43-8 biten Seahawks-Broncos finali gibi ezici bir fark beklemesin.
Rams’ın duygusal momentum anlamında konsantrasyonunu (kazanma inancı) kaybetmemesi için, maçın son çeyreğine önde girmesi hatta mümkünse ilk çeyrekten itibaren öne geçmeli.
Olası bir çift haneli fark halinde, amiyane tabirle “kaşar” Pats oyuncuları disiplini elden bırakmaz ama Rams aynı şekilde geriye düşerse bir daha Pats’i mümkün değil yakalayamaz!
Fazla uzatmadan; ortaya kesmek olmaz, direkt kendi düşüncemi yazayım: favorim Pats.. Kadro kalitesi anlamında birbirine çok yakın gördüğüm iki takımdan, coaching olarak New England temsilcisinin 1 adım önde olduğunu düşünüyorum ama asıl uçurumu yaratan makas “tecrübe-deneyim” tartısında.., Ve bu seviyedeki maçlar için belki de en önemli x faktör bu..
Yazarın diğer yazıları için tıklayın
mail: burak.belgen@abcspor.com
twitter: @BurakBelgen