Güney Amerika derbisi dendiğinde herkesin aklına tabii ki ilk olarak Boca vs River gelir ama hemen doğu sınırlarında bulunan komşu ülke Uruguay’da da düşmanlık ötesi bir rekabet vardır ki, 1900’den günümüze dek süren; Penarol vs Nacional
Güney Amerika’da neredeyse Boca–River kadar büyük ama Avrupa’da görece az bilinen bir derbidir.
Montevideo şehrindeki iki takım, dünyanın en eski derbilerinden birinin ana kahramanları..
Bu yüzden derbinin bilinen küresel ismi “Uruguayan Clasico” olsa da, Uruguaylılar kendi aralarında “El Clasico de los Clasicos” derler.
**1001 ayrı nedene dayalı derbi
Penarol, CURCC (Central Uruguay Railway Cricket Club) adıyla 1891’de kuruldu ve bu da hala tartışılan bir konu*.
İşçi sınıfı ve İngiliz etkisi Penarol kültürünün iki temelidir.
Bunun içindir ki; Nacional taraftarları aradan 1 asırdan fazla süre geçmiş olmasına rağmen Penarollülere “siz gerçek Uruguay değilsiniz, İngilizsiniz” diye laf ederler.
Nacional, yerli Uruguaylılar tarafından kurulan ilk büyük kulüp ki, tam ismi de bilinçli şekilde bunu kastederek konulmuş; Club Nacional de Football (14 Mayıs 1899).
** Kim daha eski
“Kim daha eski?” tartışması yukarıda da kısaca bahsettiğimiz gibi, 1 asrı aşkın süredir devam eden, ayrı bir yazı konusu ama 1 cümleyle açıklayacak olursak;
Penarollüler; CURCC bizim kökenimiz, aynı renkler, aynı demiryolu kökeni, biz daha eskisiyiz, Nacional’liler ise CURCC başka kulüptü, Penarol sonra kuruldu” derler.
** FIFA, CONMEBOL ve Uruguay federasyon kayıtlarında; Penarol’un kuruluşu 1913 olarak geçer yani “resmi anlamda” National tarafı haklıdır.
Bu yüzden de bu Montevideo derbisi, 1001 ayrı neden yetmezmiş gibi, aynı zamanda bir de tarih kavgasıdır.
Derbi onun içindir ki; yabancı köken vs ulusal kimlik, bizler vs ötekiler çatışmasına dönüşmüş.
** Eski zamanların iki devi
Bugün eski güçlerinde değiller ama 1960’larda Güney Amerika futbolunun da sefiri olan 2 kulübü, Libertadores rekabeti de küresel hale getirmiştir.
Tam isimleri Club Atletico Penarol olan Los Manyas lakaplı kulüp (delilik, takıntı, aşırı tutku) 5 Copa Libertadores, 3 kez de Kıtalararası Şampiyonluk kazanmıştır.
Bu iki kulüp ülke futbol tarihinde 120 şampiyonluğun toplamda 101’ine de imza atmışlardır!..
**Lakaplar, renkler, stadlar, taraftar grupları
Tricolores lakaplı (üc renkliler) Nacional tarihinde de 3’er kez Copa Libertadores ve Kıtalararası zaferleri yer alır.
** Nacional taraftarı “sarı-siyah. bir şey asla giymez, Penarol taraftarında da “beyaz-kırmızı-mavi” kombinasyonu yasaklı renklerdir!..
Uzun yıllar Estadio Centenario paylaşılırdı. Günümüzde ise Estadio Campeon del Siglo Penarol, Grand Parque Central de National’in mabedleridir.
İki tarafında meşhur taraftar grupları (La Banda del Parque ile Los Manyas).
**Rekabet değil kan davası
Aynı mahalleden hatta binadan insanlar düşünün ki birbirine düşman olsun. Onun için de “komşuya karşı savaş” mottosu da maalesef çok doğru.
Kısaca bu derbi, yüzyılı aşkın süredir sırtında taşıdığı sayısız bagaj ile; sadece spor müsabakası değil, kimlik, sınıf, hatta ulus meselesidir!..
Bu yüzden de bu Montevideo derbisi, 1001 ayrı neden yetmezmiş gibi, aynı zamanda bir de tarih kavgasıdır.
** Bu ezeli düşmanlığı azalmayacak şekilde büyüten, saha içindeki tarihsel kırılmalara en sert 2 örnek de;
** İlk günden beri birbirine rakiplerdi ama 1918’de yarıda kalan olaylı maçla düşman oldular. Bu maç sonrası dönülmez bir yola girip, adeta “kan davasına evrildi” rekabet.
** 1966 Libertarodes yarı finalinde (o zamanlar 3 maçtı), öncesi içi (sakatlananlar, kavgalar, atılanlar) sonrası öyle olaylar çıkıp, yaralananlar, hapse girenler, vurulanlar oldu ki, derbinin ülke sınırını aşıp, küresel olmasına da neden bu eşleşme nedir.
CONBEMOL her eşleşme öncesi kırmızı alarm verip, önlemleri arttırdı. Defalarca deplasman yasağı getirtip, disiplin ve saha kapatma cezaları verdi. Stad ve çevresine çok sayıda polis görevlisi şartı, maç öncesinde çevre denetimi ve güvenlik aramalarını zorunlu hale getirtti.
Kısaca dünyadaki rekabetlerin hemen hepsi bir nedene dayanır. Kendi içinde bir mantığı, çıkış gelişim nedeni vardır. Ama bu kadar çok parametre, kutuplaşmanın olduğu ve kan davalı olmalarına sebep olan 10’larca neden barındıran derbi sayısı çok azdır!..
