“KADIN FUTBOLU SEFERBERLİĞİ” KAMPANYASINA HAZIR MIYIZ?
İki haftadır, “KADIN FUTBOLU” üzerine yazıyorum. Bu şimdilik son yazım. Üzerinde çalışmalarım hep devam edecek. Size bu yazımda Türkiye’deki Kadın Futbolu hakkında bir takım bilgiler verdikten sonra gelişimi için de önerilerim olacak. Türkiye’de kadınların futbol oynamaya ilgisi 1950’li yıllarda başlamıştır. Bu yıllarda İzmir’de 6 kadın futbolcunun katıldığı bir “karma futbol” maçına rastlanmaktadır.
Kadınlararası ilk futbol maçı ise 1954 yılında Mithatpaşa Stadı’nda “İzmir Kadınlar Futbol Takımı” ile “İstanbul Kadınlar Futbol Takımı” arasında oynanmıştır. Türkiye 1969 yılında uluslararası bir kadın futbol müsabakasına ev sahipliği yapmıştır. “İtalya Kadın Takımı” ve “Avrupa Karması Kadın Takımı” arasında oynanan mücadele 1-1 sonuçlanırken Avrupa Karması’nın tek golünü Türk kadın futbolcumuz Afitap atmıştır. Kınalıada Futbol Takımı Türkiye’de kurulan ilk kadın futbol takımıdır. 1969’da kurulan takım daha sonra “İstanbul Kadın Futbol Takımı” adını almıştır. Ancak başka bir kadın futbol takımının olmaması sebebiyle genç erkek takımları ile maçlar yapmak zorunda kalmıştır.
1973 yılında ise “Dostlukspor” adını almıştır. Dostlukspor takımı şehir şehir gezerek yaptığı maçlar ile Türkiye’de kadın futbolunun yayılmasına yardım etmeye çalışmıştır. 1979 yılında Dostlukspor Kadın Futbol takımı, Almanya Kadınlar Futbol Ligi şampiyonu “Bad Neuenahr” ile İnönü Stadı’nda bir maç yapmıştır. Bu maç hem Dostlukspor için hem de Türkiye için oynanan ilk uluslararası kadın futbol maçı olması açısından önemlidir.
1984’te ise İstanbul takımları arasında ilk kadınlararası futbol turnavası düzenlenmiş ve turnuvanın şampiyonu Dostlukspor olmuştur. Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) 1985 yılında Kadınlar Liginin kurulması için adımlar atmıştır. Ancak kadın futbol takımlarının sayıca az ve yeterli kalitede bulunmaması sebebiyle lig kurulamamıştır. Ardından TFF tekrar Kadınlar Ligi için girişimlerde bulunmuş ve 02 Nisan 1994 tarihinde lige start verilmiştir.
“Dinarsu” takımı ligin ilk şampiyonudur. Dört sene üst üste şampiyonluğa adını yazdırmıştır. 1995 yılında ise Kadın Milli Takımı kurulmuştur. Milli Takım’a 9 futbolcu veren Dinarsu, daha sonra ligden çekilmiştir. Verdiği mücadelenin karşılığını alamayan, destek göremeyen kadın futbol kulüpleri ardı sıra kapanmaya başlamış, bu sebeple de 2003-2006 seneleri arasında lige ara verilmiştir.
Yeni kulüplerin de kurulmaya başlamasıyla 2006-2007 sezonuyla birlikte lig tekrar faaliyete geçmiştir. 14 takımın katılımıyla başlayan TFF Kadınlar 1. Ligi o tarihten bugüne takım sayıları artarak devam etmiştir. 2015-2016 sezonunda ise 1. 2. ve 3. ligler kurulmuştur. Kadınlar 1. Liginde, Konak Belediyespor 5 kez, Dinarsuspor 4 kez, Gazi Üniversitesi 3 kez, Ataşehir Belediyespor 3 kez, Marshall Boyaspor 2 kez, Delta Mobilyaspor, İstanbul Kuzeyspor, Zeytinburnuspor, Samsunspor, Trabzonspor ve Beşiktaş 1’er kez şampiyon olmuşlardır. 2018-19 sezonunu şampiyonu ise Beşiktaş’tır. 2019-20 sezonunda ise Covid-19 pandemisi sebebiyle şampiyon belirlenememiştir. Ancak son puan durumuna göre ALG Spor Kulübü lider olduğu için Şampiyonlar Ligi’nde ülkemizi temsil etme hakkını elde etmiştir. Şampiyonlar ligi ön eleme maçında ise rakibi Vllaznia’ya normal süresi 2-2 biten, uzatması 3-3 biten karşılaşmada, penaltılar ile elenmiştir.
Üç büyük İstanbul takımı arasından sadece Beşiktaş’ın kadın futbol şubesi aktiftir. 2014 yılında faaliyete başlayan takım, 2014-15 sezonunda Kadınlar 3. Ligi’nde mücadele ederek sezon sonunda üst lige çıkmaya hak kazanmıştır. 2015-16 sezonunda Kadınlar 2. Ligi’ni namağlup şampiyon tamamlayarak 1. Lig’e çıkmıştır. 1. Lig’de oynadığı 2016-17 ve 2017-18 sezonlarında şampiyonluğa çok yaklaşmış fakat ligi ikincilikle bitirebilmiştir. Beşiktaş 2018-19 sezonunda ise ilk şampiyonluğuna ulaşmıştır. 07 Mart 2020 tarihinde kadınlar günü vesilesi ile düzenlenen Vodafone Kupası’nda Beşiktaş ve Atletico Madrid karşı karşıya gelmiştir. Maçı 33 bin kişi izlemiştir. Karşılaşmayı Beşiktaş 2-0 kaybetmiştir ancak Kadın Futbolunun geleceğine ilişkin olumlu sinyaller alınmıştır. Müsabaka, Türkiye`de oynanan en kalabalık kadın futbol maçı olarak da tarihe geçmiştir.
Lale Orta Türkiye’de kadın futbolu denince akla gelen ilk isimdir. Futbol hayatına 1976 yılında Türkiye’nin ilk kadın futbol takımı olan Dostlukspor’da kaleci ve kaptan olarak başlayan Lale Orta, TFF’nin açmış olduğu kurslardan aldığı eğitim ile Türkiye’nin profesyonel futbol liglerinde antrenörlük ve teknik direktörlük yapabilen ilk kadın sporcudur.
1986-2005 yılları arasında profesyonel ve amatör olarak yaklaşık bin 500 maçta hakemlik yapmıştır. Türkiye’de profesyonel liglerde maç yöneten ilk kadındır. Profesyonel Birinci Lig seviyesinde Avrupa’da hakemlik yapan ilk kadın olma unvanı da kendisine aittir. “Dünyanın ilk FIFA kokartlı hakemleri” listesine de adını yazdırmayı başarmıştır.
Türkiye’nin ilk FIFA kokartlı kadın hakemi olan Lale Orta, 21 Mayıs 2005 tarihinde UEFA Kupası Kadınlar final maçını yönetmiştir. Şimdi gelelim, Kadın Futbolunun gelişimi için önerilerime; Öncelikle ben Kadın Futbolunun gelişimini ancak ve ancak T.C. Gençlik ve Spor Bakanlığı, Türkiye Futbol Federasyonu ve Kadın Futbol Kulüpleri Derneğinin ortak düzenleyeceği “KADIN FUTBOLU SEFERBERLİĞİ” kampanyası ile mümkün olabileceğini düşünüyorum.
Kampanyaya bir isim verilerek, kampanyanın hedefleri Kadın Futbol Kulüpleri Derneği’ne danışılarak belirlenebilir. Kadın Futbol Kulüpleri Derneğinin öncülüğünde bu hedefler kulüpler ile paylaşılır. Kadın Futbol Kulüpleri Derneği bence sıkıntıların son derece farkındadır. Kendilerinin sürecin içinde aktif rol alması sağlanmalıdır. Bu bir iletişim ajansı ile T.C Gençlik ve Spor Bakanlığı, Türkiye Futbol Federasyonu ve Kadın Futbol Kulüpleri Derneğinin arasında yürütülebilecek seri toplantılar sonucunda hızlı bir şekilde aksiyona geçirilebilecek süreç ve sonuçlardan ibarettir.
Öncelikli hedefler aşağıdaki gibi olabilir:
1- Galatasaray, Fenerbahçe ve Beşiktaş’sız Kadınlar Futbol Ligi düşünülemez. Galatasaray ve Fenerbahçe’nin de tekrar Kadın Futbol şubelerini aktif hale getirmeleri talep ve teşvik edilmelidir.
2- Medyanın desteği ile Kadın Futboluna ilgi artırılmalıdır. Medyada yer alma oranı “hedef” olarak belirlenmelidir.
3- Kadınlar Futbol Ligine ve Kulüplere isim sponsorları bulunmalıdır.
4- Kadınlar Futbol Ligi önce profesyonel bir yapıya büründürülmeli, kulüpler TFF tarafından maddi anlamda desteklenmeli ve ligin performans seviyesinin yükseltilmesi hedeflenmelidir.
5- Türkiye Kadınlar 1. Ligi yayın haklarının satılması için hazırlıklara başlanmalıdır. Hedef tarih belirlenerek Kadınlar 1. Ligi yayın hakları satılmalıdır.
6- Ligi şampiyonluk ile bitiren kulübümüzün UEFA Kadınlar Şampiyonlar Liginde başarısı hedef gösterilerek, TFF tarafından teşvik etmelidir. Bu doğrultuda ilgili kadın futbol kulübümüz UEFA’nın Avrupa kulüpleri arasında başarısı doğrultusunda dağıtmakta olduğu geliri elde etme şansına sahip olabilecektir.
7- Yeni Kadın Futbol Takımlarının kurulması “maddi destek paketi” ile T.C. Gençlik ve Spor Bakanlığı ile TFF tarafından teşvik edilmelidir. Kadın Futbol Kulüpleri Derneği kulüplerin temsilcisi olarak daha etkin bir role sahip olmalıdır.
8- Kadın Futbol Kulüplerinde Kadınların çalışması teşvik edilmelidir. Kadınlara istihdam yaratılmalıdır.
9- Kız Futbol Okullarının açılması teşvik edilmelidir. Özellikle 3 büyükler bu konuda öncü olmalıdır.
10- Anadolu’da Kadın Futbolunun gelişimi teşvik edilmelidir. Kadınlar liginde güçlü Anadolu takımlarının yaratılması hedeflenmelidir. Özellikle 1. Ligde takımların bölgesel olarak eşit dağılımı önemlidir. 1
11- Ülkemiz futbol tesis altyapısı açısından güçlüdür. Ülkemizde UEFA Şampiyonlar Ligi Finali, Avrupa Şampiyonası ve Dünya Kupası düzenlenmesi için girişimlerde bulunulmalıdır.
Umarım, “KADIN FUTBOLU” yazı dizimi beğendiniz.
En büyük dileklerimden biri Kadın Futbolunun ülkemizde gelişmesidir. Bu konuda UEFA son yıllarda ciddi desteğini ortaya koymaktadır. TFF ve kulüplerimiz ise bu rüzgardan nasibini alarak geç kalmadan bir an önce aksiyona geçmelidirler.
Saygılarımla,
mail: halit.giray@abcspor.com
twitter: @halitselimgiray
