GREEN BAY PACKERS: HALKIN VE EMEKÇİNİN TAKIMI
Amerikan sporları ve hele hele milyar dolarların döndüğü Amerikan Futbolu dendiği zaman, Amerikan sporları ile -çoğunlukla da NBA dolayısıyla- ilgilenen Kuzey ve Orta Amerika kıtalarının dışında yaşayanların aklına para babası takım sahipleri ya da küresel kapitali elinde tutan çok uluslu şirketler geliyor. Bu da zaten çok yanlış bir gözlem değil. Ancak bunun da bir istisnası var: Halkın ve emekçinin takımı Green Bay Packers
NFL tarihinin en köklü ve dev kulüplerinden olan Green Bay Packers, Indian Ambalaj Şirketi‘nin 21 yaşındaki sevkiyat memuru Earl Louis “Curly” Lambeau ve Green Bay Press Gazette gazetesinin 31 yaşındaki haber editörü George Whitney Calhoun tarafından Wisconsin eyaletinin Green Bay şehrinde, 11 Ağustos 1919 tarihinde kuruldu.
Adının “Packers”, yani “Ambalajcılar” olmasının nedeni, Curly Lambeau‘nün çalıştığı Indian Ambalaj Şirketi‘nin, takımın ekipmanlarına, formalarına ve ofis kirasına 500 dolar ile (bugünün parasıyla yaklaşık 30.000 dolar) sponsor olmasıydı. Clair Kardeşler‘in sahip olduğu Acme şirketi, 1921-1923 arasında iki yıllığına takımın sahipliğini üstlendi ve yine 1921‘de kulüp Acme Packers adıyla, yeni kurulan Amerikan Profesyonel Futbol Birliği‘ne katıldı.
1923‘de, işbu olay üzerine ezeli rakip olacak Chicago Staleys ile oynanan bir maçta, o dönem bir çeşit “veteranlar ligi” gibi görülen profesyonel lig oyuncularından çok daha üstün kabul edilen kolej ligine mensup oyuncuları oynattığı, Chicago Staleys yöneticilerinin “bilgi notu” sayesinde anlaşılınca, Green Bay Packers‘ın lisansı iptal edildi; Clair Kardeşler de kulübü bıraktı. 1924 yılına gelindiğinde Chicago Staleys, Chicago Bears olmuş; Curly Lambeau‘nün yoğun çabası ile Green Bay Packers da ay başına 50 dolar‘dan 600 dolar‘lık (bugünün parasıyla yaklaşık 36.000 dolar‘lık) bir ceza karşılığında lige geri kabul edilmişti.
Ekonomik olarak sıkıntı büyüktü. Şehir oldukça başarılı bir grafik çizen kulübü seviyordu ve buna o dönem Aç Beşli (Hungry Five) adı verilen şehrin ileri gelenleri de dahildi. Lambeau ile Calhoun‘a destek oldular, “Green Bay Futbol Kuruluşu” (Green Bay Football Corporation) isminde bir şirket kurdular ve kulübü ayağa kaldırdılar. İşte bu Green Bay Futbol Kuruluşu halen Green Bay Packers‘ı yönetmektedir. Şirketin sahibi de 2010 nüfus sayımı itibarıyla 104.057 kişiden oluşan Green Bay halkıdır.
Oldukça çetin kışlar yaşayan Wisconsin eyaletinin bir takımı olarak, beyzbol takımlarının sahalarından, lise Amerikan Futbolu takımlarının sahalarına, ondan komşu şehirlerin statlarına kadar tam 7 stadyum değiştirdikten sonra, en sonunda 1958 yılında kendi stadyumlarına kavuştular. Kurucularından ve ilk dönemdeki efsane oyuncu ve koçlarından olan Curly Lambeau‘nün adını taşıyan “Lambeau Field” stadyumu çeşitli renovasyonlara uğrasa ve seyirci kapasitesi tamı tamına iki katına çıksa da, genel mimari planı bozulmadı ve asla çatılı bir stadyum ile değiştirilmedi.
Green Bay Packers profesyonel futbolun kolej futbolunun gölgesinden bir türlü çıkamadığı o ilk yıllarda, ilk ezeli rekabetlerini, ilk şampiyonluk sevinçlerini ve ilk dramatik yenilgilerini yaşadı. Bahsi geçen en ezelisi ve azılısı Chicago Bears olmak üzere, Minnesota Vikings ve Detroit Lions ile olan ezeli ve azılı bölgesel rekabetler, günümüze NFL‘in NFC Kuzey Grubu olarak taşındı. Dallas Cowboys ve Kansas City Chiefs ile yaşanan yoğun rekabetler ise bugüne kadar el değmeden gelmiş durumda.
Hanedanlarını kurdukları 2000‘lerde New England Patriots ve Pittsburgh Steelers, 1990‘larda Dallas Cowboys, 1980‘lerde San Francisco 49ers, 1970‘lerde Dallas Cowboys ve Pittsburgh Steelers diğer takım taraftarları tarafından nefret edilme sıralamasında ilk sıradaysa, 1950 ve 1960‘larda bu bayrağı, hem de neredeyse tek başına Green Bay Packers taşıyordu. Bunu daha da azdıracak şekilde, Super Bowl‘ların ilk ikisini Green Bay Packers kazandı.
1966‘da o zamanlar iki ayrı ve rakip organizasyon olan NFL ve AFL liglerinin şampiyonları ilk kez karşı karşıya geldi. Bu karşılaşmaya Super Bowl adı verildi. O zamanlar Super Bowl‘a gidecek takımı belirleyen NFL şampiyonluk maçında Dallas Cowboys‘u 34-27 yenen Green Bay Packers, ilk Super Bowl finalinde de AFL şampiyonu, bir diğer ezeli rakibi Kansas City Chiefs‘i 35-10 yenerek zafere ulaştı.
1967 sezonu sonunda 1968‘de oynanan ikincisini kazanmadan önce ise, NFL şampiyonluk maçında, 1968 yılbaşından hemen önce, 31 Aralık 1967 günü, Lambeau Field‘da ezeli rakiplerinden Dallas Cowboys‘u tekrar ağırladı ve maçı 13 saniye kala, oyun kurucusu QB Bart Starr‘ın kale çizgisinde yaptığı koç başı sıçrayışıyla kazandı. Ama maçı unutulmaz kılan, sıcaklığın, daha doğrusu soğukluğun -38°C civarına düşmesi ve sahanın resmen “buz tutmuş” olmasıydı. Yayıncılar, hakemler, oyuncular ve kenar yönetimleri dahil, stadyumdaki herkes maçı dişleri takırdayarak ve birbirine sarılarak tamamladılar. Oyuncular, oyunlar bitip süre dururken oluşturdukları “yığın” adı verilen kümelerden uzunca süre kalkmak bilmiyorlar ve birbirlerine sarılıyorlardı. Sahada koşmuyor adeta patinaj yapıyorlardı. 15-20 metre koşan bir oyuncu en az iki oyun boyunca dinlenmek zorunda kalıyordu. İşte bu muazzam hava şartlarında, açık havada ve en ilkel alttan ısıtma sistemi arıza verirken oynanan bu karşılaşma, tarihte yerini “Ice Bowl” (Buz Kupası) olarak aldı. İkinci Super Bowl finalinde Oakland Raiders‘ı 33-14 yenerek ard arda ikinci kez Super Bowl zaferlerine ulaştılar.
İlk iki Super Bowl‘u kazanan Green Bay Packers‘ın efsanevi baş antrenörü HC Vince Lombardi idi. Bugün Super Bowl kazanan takımlara verilen kupa, son zaferinden birkaç yıl sonra sonsuzluğa karışan HC Vince Lombardi‘nin anısına Lombardi Kupası (Lombardi Trophy) olarak adlandırılmaktadır. O kadroda, hücumda, oyun kurucu QB Bart Starr, koşucu RB Paul Hornung, tam bek FB Jim Taylor, yakalayıcı WR Carroll Dale; savunmada, savunma hattı oyuncuları DT Henry Jordan ile DE Willie Davis, merkez savunmalar LB Dave Robinson ile LB Ray Nitschke, savunma bekleri S Willie Wood ile CB Herb Adderley gibi efsane oyuncular bulunmaktaydı.
Ne var ki, bu muazzam kadro teker teker dağıldıktan sonra, Green Bay Packers yıllarca kendine gelemedi; Lombardi Kupası da “yıllarca evine dönemedi”. Ta ki 1997 yılına kadar. 1996 NFL Sezonu‘nun bitiminde başlayan play-off’ların sonunda, 26 Ocak 1997‘de 31. Super Bowl finalinde Green Bay Packers ve henüz HC Bill Belichick ile QB Tom Brady‘sine kavuşmamış, bir tane bile şampiyonluğu olmayan New England Patriots karşılaştılar. Green Bay Packers hakem son düdüğü çaldığında rakibini 35-21 yenmeyi başarmıştı.
1997 zaferinin mimarları, baş antrenör HC Mike Holmgren, genel menajer GM Ron Wolf, oyun kurucu QB Brett Favre, koşucular RB Edgar Bennett ile RB Dorsey Levens, yakalayıcılar WR Antonio Freeman ile WR Andre Rison, savunma hattı oyuncusu DE Reggie White, merkez savunma LB Brian Williams, savunma bekleri S LeRoy Butler ile CB Craig Newsome idi.
1998‘in 25 Ocak gecesi, 32. Super Bowl‘da tekrar üst üste iki kez kazanma şansı yakalansa da, maçın bitimine 1:45 kala, maçın MVP‘si Denver Broncos RB Terrell Davis üçüncü koşu Touchdown’ını yaptı, Green Bay Packers karşılık veremedi ve on üç yıl sürecek bir bekleme dönemine daha geçildi.
2010 NFL Sezonu geldiğinde, takımın 15 yıldır lideri olan QB Brett Favre son sezonunu ezeli rakip Minnesota Vikings‘de oynamakta, veliahtı olarak draft edilen QB Aaron Rodgers ise bir türlü istenen patlamayı yapamamaktaydı. Yine de, normal sezon sona erdiğinde Green Bay Packers altıncı ve en son bileti alarak play-off’lara kalmayı başardı. Asıl beklenmeyen ise, her beş ya da altıncı sıradan play-off’a katılan takım gibi, evinde hiç maç oynamayan Green Bay Packers‘ın play-off turlarını bir bir geçmesi ve NFC Konferans Şampiyonluğu maçında, deplasmanda, en büyük husumeti yaşadıkları ezeli ve azılı rakipleri Chicago Bears‘ı, deplasmanda, Chicago’da, Soldier Field‘da 21-14 yenmeleriydi.
2010 NFL Sezonu‘nun finali, 45. Super Bowl, 6 Şubat 2011 tarihinde, 2000‘lerde efsanesini tekrar dirilten, 1970‘lerin güçlü takımı Pittsburgh Steelers ile, azılı rakiplerden Dallas Cowboys‘un henüz yeni açılan stadyumu AT&T Stadyumu‘nda oynandı. Maç saati geldiğinde, NFL yönetiminin aldığı karar neticesinde stadyumun çatısı örtüldü. Packers taraftarları, bugün bile, bu kararda kendilerini “Tanrı’nın Takımı”, stadyumlarının çatısındaki aralığı da “Tanrı’nın Locası” olarak gören Dallas Cowboys yönetiminin parmağı olduğunu ileri sürmektedirler.
Oldukça çekişmeli geçen karşılaşmayı 31-25 kazanan Green Bay Packers, 13 yıl aradan sonra 4. şampiyonluklarına uzandılar. Oyun yönetimi anlamında sınıf atlayan baş antrenör HC Mike McCarthy, Super Bowl En Değerli Oyuncusu (Super Bowl MVP) seçilen ve üst klas, şampiyon oyun kuruculuğa terfi eden QB Aaron Rodgers, koşucu RB James Starks, Rodgers‘ın muazzam beş yakalayıcı hedefi WR Greg Jennings, WR Donald Driver, WR James Jones, WR Jordy Nelson ile TE Jermichael Finley, savunmada DT B.J. Raji, DE Clay Matthews III, LB A.J. Hawk, LB Desmond Bishop, S Nick Collins ve CB Charles Woodson ile şampiyonluğa ulaşıldı.
2011‘de, ertesi sezon, 15-1‘lik muazzam bir normal sezona rağmen, daha ilk play-off maçında, o sezon 46. Super Bowl şampiyonu da olacak olan New York Giants‘a kendi evleri olan Lambeau Field‘da ve 37-20 gibi farklı bir skor ile yenilerek elenmekten kurtulamadılar.
Green Bay Packers‘ın –şehir halkının sahip olduğu takım– özelliği bir yana, birkaç kendine has özelliğinden bahsetmek gerekirse:
*** Green Bay Packers bir nevi “Komün Takımı” olduğu için, takımın sabit bir kaptanı bulunmamaktadır. Her karşılaşma öncesi, oyuncular kendilerine soyunma odasında beş kaptan seçmekte ve o maçta bu oyuncular kaptanlık görevini yapmaktadırlar.
*** Her sezon başlamadan önce, antrenörlerin ve oyuncuların, kulübün sahibi ve taraftarı olan Green Bay halkının arasında, şehrin sokaklarında ve (kaskları hariç olmak üzere) full-akseuar ile yaptıkları “Bisiklet-sürme Geçidi” (Bike-Ride Parade) en göz alıcı Green Bay Packers gelenekleri arasındadır.
*** ABD merkezli veteriner belgesellerini takip edenlerin de iyi bileceği üzere, Wisconsin eyaleti hayvancılığın alt kollarından olan süt ve süt ürünlerinin ABD‘deki başkentidir. Bu yüzden Green Bay Packers taraftarlarına diğer takım taraftarları, biraz da kendilerince aşağılamak amacıyla, “Peynir Kafalar” (Cheeseheads) demektedir. Takımın aynı zamanda sahibi de olan Packers taraftarları, emeklerine ve alın terlerine sahip çıkarak, kendilerine özel “Peynir-Kafa Şapkaları” bile yaptırdılar.
*** Touchdown’ı yapan oyuncuların taraftarların arasına zıplayarak oturması ve kendini doyasıya sevdirmesi geleneği, her NFL takımı tarafından yapılsa ve bir NFL geleneği olarak bilinse de, aslen bir Green Bay Packers geleneğidir ve ilk kez 26 Aralık 1993 tarihinde Lambeau Field‘da, Los Angeles Raiders karşılaşmasındaki bir top çalma touchdown’ı (pick-six) sonrasında Green Bay Packers S LeRoy Butler tarafından yapılmıştır. Bu yüzden de, bu sevince “Lambeau Leap” denmektedir.
*** Rakip takım oyuncuları Packers‘a karşı sayı üretip, deplasmanda kendilerince “Lambeau Leap” yapmaya çalıştıklarında, Green Bay Packers‘ın sahipleri olan taraftarları bunu acımasızca engellemektedirler.
*** Lambeau Field buz gibi Wisconsin‘de dondurucu soğukta sayısız maça ev sahipliği yapsa da, sahibi olan taraftarlarına göre, doğal afet ile yıkılsa bile stadyum bire bir tekrar inşa edilmelidir.
2018 yılına gelindiğinde, tam 99. yaşlarında, koca bir asırı devirip dalya demeye bir kala, Green Bay Packers ile onun sahibi olan taraftarları, nice “Lambeau Leap”‘lere kucaklarını açmış, zorlu bir sezona daha coşkun bir umutla bakıyor.
Yazarın diğer yazıları için tıklayın
mail: murat.guler@abcspor.com
twitter: @kirjalian