Gegenpress.. Özellikle son senelerin tiki-taka ile beraber en popüler futbol terimlerinden biri olan bu kelime, başta Liverpool ve Klopp özelinde olmak üzere, epey revaçta!..
Topu Çevreleme, yani oyuncular topun etrafını hızla sararak rakibi baskı altına alması, Jürgen Klopp’un Liverpool’u tarafından neredeyse mükemmelleştirilmiş dersek yeridir.
Almanca ve İngilizce sözcüklerinin birleşiminden oluşan bir terim olup, net bir sözlük karşılığı olmasa da; futbol dünyasında “karşı, şok pres” anlamına gelir.
Bu strateji, top kaybı yaşandığında devreye girer ve kaybedilen topun mümkün olan en kısa sürede geri kazanılmasını amaçlar.
Yakındaki takım arkadaşları ve topu kaybeden oyuncu derhal baskıya başlar.
Rakibin hata yapması sağlanır ve takım topu geri kazanır.
** HERKES KATILMAZSA YAPMASI ZOR
Ancak Spacing, yani senkronize her oyuncunun nerede durup basacaklarını bilmeleri, baskıda çok önemlidir çünkü bu taktik doğru uygulanmadığında, takımın savunma düzeni de hem bozulur, hem de az adamla yakalanıp kendi kalesinde pozisyon yiyebilir.
Yoğun fiziksel çaba, enerji, dayanıklılık ve epeyce tekrar gerektiren bir stratejidir, ayrıca 90 dakika boyunca yapılması fiziken mümkün değildir!.. Deli danalar gibi durmadan koşarak değil, doğru, hızlı, tüm ofans ve orta saha oyuncularının dahil olduğu ve baskın preslerle topu kapmaya yönelik bu boğucu prese, bir nevi; oturmuş savunmaya kontratak yapmak da diyebiliriz.
Kadrodaki ofansif ve orta saha oyuncularından biri, ikisi bile savunma yapmaya uygun değilse, dişlinin tutma şansı çok daha zorlaşır hatta tekniği yüksek, kaliteli ayaklara sahip rakipler karşısında neredeyse imkansızlaşır. Zaten bu presi güçsüz takımın güçlü takıma karşı uygulaması mantıksız olur.
Bunun bir diğer versiyonu da; ilk oyuncu baskı yaparken, diğerlerinin pas seçeneklerini kapatmasıdır. Bu daha az agresif bir varyasyon diye gözükse de, bunun da kusursuz şekilde uygulanması çok zordur.
** GEGENPRESS VE TIKI-TAKA ARASINDAKİ FARKLAR
Gegenpress ve tiki-taka, futbol felsefesi açısından farklı uçlarda yer alır. Gegenpress, topun kaybedildiği noktada hemen harekete geçerek, hızlı bir şekilde hücum fırsatı yaratmayı hedefler. Tiki-taka ise topun hep kendinde kaldığı, sabırlı bir oyun anlayışına dayanır; kısa ve hızlı paslarla top dolaştırılarak savunmayı yormayı ve gol fırsatları yaratmayı amaçlar.
Tiki-taka’nın bugünkü en üst versiyonu Pep’in City’si olsa da, zirvesi; 2008-2012 yılları arasında Barcelona’dır.
** NASIL BU KADAR POPÜLER OLDU?
** Gegenpress’in dünya çapında popülerlik kazanmasının iki temel nedeni; başta Premier League ve Bundesliga’daki; City-Liverpool-Bayern gibi dominant takımların bu sistemde başarılı olmasıdır.
Uygulanması gitgide zorlaşan bu sistemde, hem futbolcuların günümüzde artan teknik kabiliyetleri ve boştayken hareketliliklerinin eskisinden daha üst düzey olması, hem de agresif bir baskı rakip takımın boşta çok oyuncusu kalmasına ve geriye hızlı şekilde sarkmaya sebep olabilir.
2-3 pasta orta sahayı geçebilen veya uzun topla gidebilen ileride güçlü ve hızlı forvet, kanat oyuncuları olanlar, bu sistemin bug’ıdır.
** SAVUNMA DEĞİL HÜCUM TAKTİĞİ
Neden mi hücum? Henüz topa sahip değilken yapıldığı için, bu taktiğin savunma amaçlı olduğu söylenebilir ama asıl amaç, topu kapmak ve hızlıca kaleye gitmek yani savunmayı çaresiz yakalayıp saldırmak olduğundan, özellikle kapanan savunmalara karşı en etkili yol belki de gegenpressing’dir. Bu yüzden de gegenpressing bir savunma taktiği gibi gözükse de, net bir hücum taktiğidir.