Şu an dünyada 20 Latin Amerika ülkesi var ve hepsinin kadrosunda siyahi oyuncu varken, neden Arjantin’de yok?” sorusu eminim birçoğumuzun aklına gelmiştir..
Araştırmalar neticesinde; kısa kısa notlarla, nedenlerini sıralamaya çalışalım.
Kasedi başa sararsak; Afro-Arjantinliler 18.yüzyıla kadar nüfusun neredeyse %40’ını oluşturuyordu.
1778’de nüfusa oranı %37 iken, 1850’lerde bu oran %15′ lere kadar düşmüş.
Günümüzde ise bu oran % 1 civarında, hatta daha da altında bu, tüm Güney Amerika ülkeleri arasındaki açık ara en düşük oran!..
Sadece spor değil, siyaset, medya ve politikada da, siyah bir Arjantinli görebilmek çok zor. Hatta geçen ay, Maria Fernanda Silva büyükelçi olduğunda, epey ilgi çekmişti görsel ve yazılı basında. Bunun nedeni de; 56 yaşındaki politikacının siyahi olması. Ülke tarihinde bir ilk bu!..
** Peki neden ?
Aslında 1587’de Afrika’dan gelen ilk köleler, Buenos Aires’e getirilir. 1640’da, köle ticaretinin Güney Amerika’daki merkezi Arjantin.
** Şimdi Neredeler ?
Arjantin, 1810 ile 1816 yılları arasında İspanya’dan bağımsız olmak için savaşırken, Afro-Arjantinli kölelerin, meclis kararıyla ithalatı yasaklanır çünkü cepheye asker lazımdır.
Sadece Arjantin değil, birçok Latin Amerika ülkesi, ırksal beyazlatma politikaları izlese de Arjantin bu alandaki başarısı ile öne çıkıyor.
Bunun en büyük nedeni de, zaten siyahi nüfusun çoğunun savaşta ölmesi olarak gösterilir. Yani ülkenin savaştığı 19. yüzyıl savaşlarına bağlanır.
Cepheye gitmeyenler ise ya yaşlılar, ya kadınlar veya çok küçük yaşta çocuklardır. Onların da çoğu hem göçe zorlanır hem de o devrin iki meşhur hastalığı kolera ve sarı humma gibi salgınlara kapılıp, siyahi nüfus iyice azalır.
Geride kalan kadınlar beyazlarla evlendirilip melez, sonra onlar başka bir beyazla evlendirip diye giden seri, 3-4 nesil sonra iyice açılır (renk olarak).
1895’lere gelindiğinde Arjantin’de o kadar az siyah kaldığı söylenir ki, dönemin hükümeti, Afrika kökenli insanları ulusal nüfus sayımına kaydetmez bile!..
İkinci büyük neden de; özellikle İtalya ve İspanya’dan gelen yoğun Avrupa göçü. Mesela İtalyanların kökenine inersek, nüfusun yaklaşık %50-60′ ını kaplıyorlar. İspanyol asıllılar, zaten 300 yıla yakın ülkeyi yönettikleri için, ordan da nesillerdir yaşayan, çok fazla bir beyaz göçü var.
Ayrıca 2’nci dünya savaşı sırası ve sonrasında, hem nazi zulmünden kaçan, hem de nazi mensubu olup savaş bitince, asılmamak için kaçan, binlerce insanın sığınağı olmuştur. Hatta rivayete göre; bu nazi mensubu kişilere, Arjantinin o zamanki büyükelçisi ve Vatikan Katolik Kilisesi Papası, yüklü bir bağış karşılığı kol kanat germiştir.
İkinci dünya savaşından önce, yaklaşık 1 milyon Rus’un da resmi kaynaklara göre Arjantin’e göçüyle, beyaz oranı katlanarak artmıştır.
Arjantin, hele de o zamanlarda; Latin Amerika’da en fazla Avrupalı göçmen alan ülke.. Sadece 1869-1914 arası 4 milyon beyaz Avrupalı göçmen geldi Arjantin’e…
Bunların hepsini birleştirdiğimizde; zaten ülkedeki siyah sayısı ne ki, milli takımda siyahi futbolcu olsun sonucuna varabiliriz.
Not: Arjantin milli takımında süre almış siyahi oyuncular var ama çok eski zamanlarda.. Bunların en meşhuru da, 1920’lerde 5 kez milli formayı giyen Huracan’lı forvet; Alejandro de los Santos.
En yakın zamana dair söyleyebileceğimiz oyuncu ise; 1978 Dünya Kupasını kazanan Arjantin kadrosunun yedek kalecisi Hector Baley. Siyahi kaleci 1976-82 arası 13 kez milli formayı giymişti.
Yazımızı da eski Arjantin devlet başkanı Carlos Menem’in tarihe geçmiş açıklaması ile bitirelim; ”Arjantin’de siyahlar yoktur, bu Brezilya’nın sorunudur”.
