Basketbol, dünyada futbol sonrası en çok izlenilen takım sporu ve tarihi de neredeyse ( 1891 ) futbol kadar eski..
Ama asıl başlangıc anlamında, 1932’de FIBA’nın kurulmasını sıfır noktası olarak kabul edebiliriz.
Ve ilk Eurobasket de bundan tam 80 sene önce, takvimler 1935’i gösterdiğinde İsviçre’de düzenlenmişti.
Cenevre’de gerçekleştirilen ilk turnuvanın finalinde İspanya’yı 24-18’lik skorla yenen Letonya ilk şampiyon olurken, 1937’de Letonya ve 1939’da kendi evinde düzenlenen turnuvada art arda Litvanya şampiyonlukları yani Baltık Ülkeleri hemgomonyası vardı.
Atlayarak devam edelim ve 1949’a gelelim.. Zaten çok da birşey kaçırmış sayılmayız çünkü 1946’ya kadar 2.Dünya Savaşı dolayısıyla turnuva yapılamadı.
Kısaca 1946 İsviçre’de Çeklerin, 1947 Prag’da Sovyetlerin ve 1949’da da Mısır’da ev sahibi Mısır’ın zaferleri ile sona eren şampiyonalar geçmiş tarihe..
Bu senenin yani 1949’ün ülkemiz için de ayrı bir önemi var çünkü 7 takımlı final grubunda tek devreli lig usulü oynanan karşılaşmalar sonucunda takımımız Avrupa 4.sü olmuştu.
Her ne kadar katılan toplam ülke sayısı sadece 7 ve sonraki yılları domine edecek Sovyetler, Yugoslavya, Çekoslavakya gibi ülkelerin yer almamasına rağmen, bu 4.lüğü küçük görmemek lazım çünkü 2001 İstanbul’daki final başarımız ( Yugoslavya’ya 78-69 kaybetmiştik ) haricinde ki en iyi derecemiz hala bu!
Hatta Kahire’deki turnuvada takımımızın en skorer ismi olan, ilk milli basketbol efsanemiz Hüseyin Öztürk, şu ana kadar yapılan tüm şampiyonalarda Nick Galis, Dirk Nowitzki, Sarunas Marciulionis ve Pau Gasol ile beraber hem sayı kralı hem de en değerli oyuncu ödülünü kazanan beş isimden biri..
Bu arada 1950 ve sonrasına döndüğümüzde ise, o zamanki ismiyle Sovvetler Birliği başta olmak üzere, Doğu Bloğu ülkelerinin ezici üstünlüğünü görüyoruz.
1955’de Macarlar’ın kazandığı kupa hariç 1973’e kadar ki tüm turnuvaları Sovyetler kazandılar.
Sonrasında basketbo ekolü ve Avrupa denince aklımıza gelen bir diğer ülke olan, o zamanki ismiyle Yugoslavya bayrağı eline aldı ve o seneye dek 4 kez finalde Ruslara kaybeden Yugoslavlar, 1973’de İspanya’da 78-67 kazanarak ilk kez zafere ulaşmışlar.
Sonrasında 1975 ve 77’de kazanmışlar ama 79 ve 81’de Sovyetler tekrardan sazı eline alıp, müzelerine 2 şampiyonluk daha eklemiş.
1983 Fransa’da, ilk Akdeniz finalinde İtalya İspanya’yı 105-96 yenerek zafere ulaşmış ve 1985 Stuggart’da bir kez daha Sovyetlerin şampiyonluğu..
İlk 50 senesinde toplamda 24 kez sahne alan turnuvada..
Sovyetler-14 kez
Yugoslavya-3 kez
Litvanya -2 kez
Ve sırasıyla Letonya ( 1935 ), Çekoslavakya ( 1946 ), Mısır ( 1949 ), Macaristan ( 1955 ), İtalya ( 1983 ) da 1’er kez kazanan ülkeler.
Sizlere 5-20 Eylük tarihleri arasında 39.su düzenlenecek Eurobasket ve ilk 50 senesinden kısa bir geçiş yaptık;
Bir dahaki yazımızda da son 30 senede yaşananlardan bahsedeceğiz..
ABCSPOR
